5.4 ℃
Het coalitieakkoord 2022-2026 Maastricht, stad van verbondenheid vormde de basis voor deze begroting (in totaal 570,7 miljoen euro). De begroting 2023 is sluitend en kent een overschot voor alle jaren, vooral te danken aan extra rijksmiddelen. Dit betekent dat op dit moment geen nieuwe bezuinigen nodig zijn.
Wel is er nog grote onzekerheid over de rijksmiddelen vanaf 2026. De overschotten zijn daarom overwegend incidenteel van aard. We zien ook dat er nog verschillende risico’s zijn: reguliere risico’s (middelen gemeentefonds, open einde-regelingen, verbonden partijen) en specifieke risico’s (stijgende energieprijzen). Ook de onzekere tijd waarin we leven maakt dat we voorzichtig moeten zijn. Uit behoedzaamheid kiest het college ervoor niet alle beschikbare rijksmiddelen in te zetten. De ambities uit het coalitieakkoord zijn waar nodig financieel vertaald. De begroting wordt op 8 november inhoudelijk besproken tijdens de raadsvergadering.
Hieronder het voorwoord tot de begroting:
Voorwoord
“Een ‘historische dag’ kopte Dagblad de Limburger op 30 juni jongstleden. De krant doelde op een avond in Limmel waar de nieuwe gebiedsvisie voor die wijk werd gepresenteerd. Wat er allemaal aan die historische dag is voorafgegaan, hoeven we uw raad niet te vertellen. Dat deze historische dag ook voor het college een belangrijke mijlpaal is, willen we in dit voorwoord van de Begroting 2023 wel nog eens benadrukken. De weg ernaartoe was hobbelig, hier en daar zelfs bijna onbegaanbaar. Met de buurt en (een deel van) uw raad zelfs lijnrecht tegenover het college. Maar uiteindelijk vonden we elkaar daar waar we elkaar moesten vinden: in een goede toekomst voor de wijk Limmel. We zullen ons uiterste best doen om het plan de komende jaren werkelijkheid te laten worden.
Het is dát gevoel, die aanpak die het nieuwe college graag wil voortzetten. Plannen samen met bewoners en samen met uw raad, om zo samen te het beste te doen voor onze stad. Het is precies die verbondenheid die centraal staat in het coalitieakkoord dat Seniorenpartij Maastricht, D66, CDA, PvdA, PVM, VVD en Volt recent sloten. Verbondenheid met de stad, in de stad en met de wereld om ons heen. Het stadsbestuur kan, en wil het niet alleen.
Een ander belangrijk onderdeel van het nieuwe coalitieakkoord is veerkracht in onze wijken. Dan doelen we niet alleen op veerkracht zoals Limmel heeft getoond op weg naar ‘Limmel aan de Maas’. Nee, het betekent vooral dat het in Maastricht niet moet uitmaken waar je wieg heeft gestaan. Gelijke kansen voor iedereen, goed onderwijs, genoeg goede banen en kansen op een goede toekomst. Het zijn grote ambities en dit college beseft terdege dat ze niet gemakkelijk in te vullen zijn. Zeker niet in deze crisistijd. Want wat heb je aan woorden als ‘gelijke kansen’ en ambities van een stadsbestuur als je aan het einde van de maand je energierekening niet kunt betalen? Kunnen we wel iedereen het juiste dak boven het hoofd bieden? Komt er een goede oplossing voor stikstof- en vluchtelingencrisis? Het zijn thema’s die vooral op het Haagse bordje liggen, maar de gevolgen worden uiteraard ook gevoeld in Maastricht. Dit college loopt daar niet voor weg. Waar we mensen kunnen helpen, zullen we kijken waar we dat kunnen.
En toch presenteren we u in deze begroting ook graag onze ambities. Omdat we ervan overtuigd zijn dat deze onze stad klaarstomen voor de toekomst. Sommige ambities zijn nieuw en moeten nog worden opgestart. Andere bouwen voort op lopende initiatieven en zijn daardoor meer uitgewerkt, zowel inhoudelijk als financieel. De mate waarin de ambities van dit college doorklinken in de begroting 2023 wisselt dus in omvang en intensiteit, maar onze doelen richting 2026 zijn helder en de wil om deze te realiseren zijn dat ook. Om u daar als gemeenteraad beter inzicht in te geven, zijn in de voorliggende begroting per taakveld de betreffende ambities uit het coalitieakkoord toegevoegd. Zo wordt duidelijk waar wij op sturen en wat we daarvoor in 2023 gaan doen.
Vanuit de wens om deze ambities waar mogelijk in samenhang op te pakken, definiëren we 6 brede opgaven. Het realiseren van deze opgaven heeft een grote impact op de stad en hoewel de resultaten veelal over een langere periode zichtbaar worden, vragen deze nu al de noodzakelijke aandacht en actie.
Zoals eerder aangegeven vormt het versterken van verbondenheid met inwoners, partners en de regio de rode draad in het handelen van dit college. Het is helder dat we die ambitie gezamenlijk dienen te realiseren, nadrukkelijk ook met u als gemeenteraad. We werken de komende periode actief aan de verbondenheid tussen de inwoners van Maastricht, aan de verbondenheid tussen bestuur en inwoners, als ook aan de verbondenheid van de stad met haar partners en de (Eu)regio. We integreren burgerparticipatie in ons handelen, zodat inwoners meer een volwaardige partner zijn in het vormgeven van hun leefomgeving. We introduceren het gebiedsgericht werken, waarbij stadsdelen een eigen wethouder en stadsdeelregisseur krijgen zodat de band tussen het gemeentebestuur en de wijken wordt versterkt. Daarnaast experimenteren we met een burgerraad en bouwen we de burgerbegroting de komende jaren verder uit.
We zetten ons langjarig in voor het realiseren van veerkrachtige wijken. Een brede opgave die gericht is op het versterken van de bestaanszekerheid en de weerbaarheid van onze inwoners in kwetsbare wijken. Zoals aangegeven: in Maastricht moet het niet uitmaken waar je bed staat, er zijn kansen voor iedereen. Om de leefbaarheid te versterken is er ruimte voor wijkgerichte sport-, spel- en cultuurvoorzieningen en hebben we aandacht voor het belang van winkels en bedrijvigheid in de buurt. We zetten vol in op veiligheid vooral op kwetsbare plekken rondom scholen en handhaving in de nachtelijke uren. We starten hiervoor in 2 gebieden met integrale gebiedsontwikkelplannen, die we nadrukkelijk samen met buurtbewoners, organisaties en de aldaar actieve woningbouwcorporaties opstellen. Tot slot willen we woningen bouwen voor zowel senioren als starters. Woningen blijven daardoor betaalbaar en door de combinatie met zorg ook toegankelijk voor de ouder wordende bewoners in de wijk.
In Randwyck werken we aan 1 van onze grootste gebiedsopgaven: de doorontwikkeling van de Maastricht Health Campus. De inmiddels belangrijkste economische motor van de stad moet de komende jaren in samenwerking met de provincie Limburg, de Universiteit Maastricht en het MUMC+ doorgroeien tot een aantrekkelijk gebied voor bewoners, studenten, zorgverleners, onderzoekers en ondernemers. We investeren in studentenhuisvesting en het aantrekken van innovatieve bedrijvigheid door het realiseren van extra bedrijfsruimte en studentencampussen. We bieden mogelijkheden voor hoogbouw, maar stellen eisen aan een architectonisch hoogwaardige uitstraling. We vergroten de kwaliteit van de openbare ruimte, mede door het doortrekken van de Groene Loper naar de campus en het realiseren van verbindingen met de omliggende wijken.
In onze binnenstad gaat het om het realiseren van een balans in de veelzijdige mix van functies die daar op de schaarse ruimte hun plek vinden, zoals horeca, winkels, cultuur, en zeker ook wonen en werken. We zetten in op vergroening van het centrum, als ook het faciliteren van duurzame mobiliteit door het realiseren van extra fietsparkeerplaatsen. In Wyck zetten we in op het autoluw maken van dit deel van het centrum in overeenstemming met ondernemers en bewoners en gaan we onderzoek doen naar de verdere ontwikkeling van de stationsomgeving. We blijven ons daarbij inzetten voor betere en intensievere openbaar vervoersverbindingen in Zuid-Limburg en de Euregio.
De nadrukkelijk in onze stad gevoelde gevolgen van klimaatverandering, maken dat we vol inzetten op verduurzaming. De opgave om te komen tot een duurzame stad richt zich zowel op de oorzaken als de gevolgen van klimaatverandering met een veelheid aan initiatieven. Met partners gaan we aan de slag om onze stad zo goed en snel als mogelijk te beschermen tegen hoogwater. We zetten in op een energietransitie door het verduurzamen van woningen en gebouwen, inclusief die van de gemeente zelf. We faciliteren en werken daarbij nauw samen met corporaties, bewoners en eigenaren. We vergroenen de stad om de biodiversiteit te vergroten en om hittestress te verminderen. We blijven ons inzetten voor het verbeteren van de luchtkwaliteit, onder meer door het stimuleren van het gebruik van de fiets en het openbaar vervoer.
Het afdelings- en portefeuille-overstijgende karakter van de brede opgaven, stelt hoge eisen aan de gemeentelijke organisatie in de uitvoering. Daarom zien wij het op orde brengen van de eigen organisatie nadrukkelijk ook als brede opgave. Dat we de basis op orde hebben is een noodzakelijke randvoorwaarde voor het realiseren van ambities. Dat betekent dat we als gemeente ‘in control’ zijn, zeggenschap kunnen uitoefen en regie kunnen voeren over de gewenste ontwikkelingen in de stad. Niet alleen in het sociaal domein, maar in de volle breedte. Daarvoor centraliseren we de bedrijfsvoering en willen we meer sturen op data, ook om meer greep te krijgen op onze financiën.
Dit zijn alle 6 omvangrijke opgaven die een lange adem vergen. Maar elk jaar willen we stappen zetten om onze ambities vorm te geven en in te vullen. Samen gaan we op weg naar het Maastricht van de toekomst. Een stad waar in tegenstelling met deze tijd van individualisme vooral het ‘wij-gevoel’ heerst. Het wij-gevoel dat zo nodig is om die ene ambitie écht kracht bij te zetten: Maastricht, stad van verbondenheid.”
